Giải phóng bản thân với "Bốn thoả ước"

Từ lần đầu tiên nhìn thấy bìa cuốn sách Bốn thoả ước, tôi đã bị thu hút cực kỳ bởi vẻ bí ẩn pha chút ma mị của nó. Được viết bởi Don Miguel Ruiz và Janet Mills – hai nhà văn người Mexico, cuốn sách sử dụng các khái niệm từ Toltec Wisdom như một kim chỉ nam để giúp con người giải phóng bản thân và đạt được sự bình an trong tâm hồn. Được gói gọn trong một cuốn sách nhỏ gọn với ngôn từ đơn giản, cuốn sách phản ánh một cách uyên thâm những gì tất cả chúng ta đang cố gắng vượt qua và học hỏi trong đời này.

Mặc dù được xuất bản vào năm 1997, cuốn sách vẫn tiếp tục tạo tác động lớn đến mọi người và giữ nguyên giá trị cho đến ngày nay. Cuốn sách đã bán được khoảng 10 triệu bản và nằm trong danh sách bán chạy nhất của New York Times trong hơn một thập kỷ. Kể từ khi xuất bản, nó đã được dịch ra nhiều thứ tiếng trên toàn thế giới.

Tác giả cho rằng có một bức tường sương mù làm sai lệch nhận thức của chúng ta về chính con người chúng ta: “Cứ như thể chúng ta đang sống giữa một màn sương mù không cho phép ta nhìn xa hơn cái mũi của chính mình”.

Màng sương mù này được hình thành bởi bốn thỏa ước mà chúng ta đã thiết lập với bản thân và những người khác dựa theo hệ thống niềm tin của xã hội. Những ai từng đau buồn đều hiểu rõ cảm giác này. Bởi đau buồn cũng giống như một làn sương mù dày đặc, bao phủ tâm trí chúng ta, làm tê liệt các giác quan, che khuất lối đi phía trước.

Tôi đã đọc khá nhiều sách self-help (phát triển bản thân) và đã bị ấn tượng bởi những thoả ước được chia sẻ một cách dễ nhớ mà tôi có thể tự nhắc mình mỗi ngày. Bốn thoả ước đó là:

Không phạm tội với lời nói của mình (Be impeccable with your words): Những từ ngữ chúng ta chọn sử dụng có sức mạnh cực lớn – chúng có thể giải phóng bản thân hoặc biến bạn và những người khác thành nô lệ. Đã bao nhiêu lần bạn tự trách rằng mình thật ngu ngốc, hoặc không giỏi bất cứ điều gì? Đã bao giờ bạn nói những điều không tốt về người khác khiến họ tổn thương? Lời nói của bạn thay đổi cách bạn suy nghĩ và ảnh hưởng đến ý kiến của người khác, vì vậy hãy lựa chọn chúng một cách khôn ngoan.
Không quy mọi việc về mình (Don’t take anything personally): Khi người khác thô lỗ với chúng ta, nó thường có thể lưu lại trong tâm trí chúng ta rất lâu và chúng ta liên tục nghĩ về những sự việc đó trong đầu. Khi bạn nhìn nhận mọi thứ một cách cá nhân và nghĩ mọi thứ đều liên quan đến mình, bạn bắt đầu vô tình đồng ý với những điều đó và biến nó thành suy nghĩ trong đầu bạn, ngay cả khi nó không liên quan gì đến bạn. Thực tế là không có điều gì mà mọi người nói hoặc làm với bạn thực sự là liên quan đến bạn – tất cả chỉ đến từ chính họ.
Không giả định, phỏng đoán (Don’t make assumption): Thay vì đưa ra các giả định, cứ thế ngầm hiểu và hành động theo các giả định đó mà không có đủ thông tin, chúng ta nên đặt câu hỏi. Hãy can đảm để đặt câu hỏi và bày tỏ những gì bạn thực sự muốn. Giao tiếp với người khác rõ ràng nhất có thể để tránh hiểu lầm, phiền muộn và suy diễn.
Luôn làm hết khả năng của mình (Always do your best): Cố gắng hết sức có nghĩa là làm những gì tốt nhất mà bạn có thể tùy theo tình huống và hoàn cảnh hiện tại của bạn. Như vậy, bạn có thể tránh được cảm giác hối tiếc về sau. Bạn sẽ tận hưởng chính quá trình thực hiện hành động đó, thay vì chỉ tận hưởng phần thưởng liên quan đến hành động mà thôi.

Thông điệp chính của cuốn sách này là ngay từ khi được sinh ra, chúng ta đã được tạo ra để tuân thủ các quy tắc của xã hội. Điều này ngăn chúng ta tìm thấy con người thật của mình, nhưng bằng cách sử dụng trí tuệ Toltec cổ đại, chúng ta có thể thay thế các quy tắc xã hội bằng Bốn thỏa ước.

Tại sao không thử phá vỡ một trong hàng trăm hoặc hàng nghìn thỏa thuận trói buộc bạn ngay bây giờ? Bằng cách này, bạn có thể thay đổi mọi thứ dần dần theo hướng tốt hơn và trở nên tự do hơn.

Một nhược điểm của cuốn sách là một số thỏa ước và lời giải thích hay ví dụ đi kèm quá cực đoan, một phần có thể vì cuốn sách đã được viết khá lâu trước đây. Do đó, nếu hiểu theo nghĩa đen, chúng có thể gây ra thêm nhiều vấn đề trong cuộc sống của bạn nếu được thực hiện mà không suy nghĩ.

Tuy nhiên, với một chút cân bằng và tâm cởi mở, những thỏa ước này sẽ giúp loại bỏ những đau khổ gây ra bởi quá trình nuôi dưỡng của chúng ta, cho phép chúng ta yêu bản thân và giải phóng mình khỏi những điều trói buộc tâm hồn.